Leczenie łysienia androgenowego
już od 119,99 zł

Łysienie androgenowe u kobiet i mężczyzn: przyczyny, objawy, leczenie. Poradnik 2024

Łysienie androgenowe (androgenetic alopecia) jest najczęstszą przyczyną wypadania włosów. Etiologia schorzenia jest wieloczynnikowa, jednak sugeruje się główny udział komponenty genetycznej oraz hormonalnej.

Objawy łysienia androgenowego to m.in. wzmożone wypadanie włosów, które różni się lokalizacją w zależności od płci. Dostępnych jest wiele metod leczenia, zarówno farmakologicznych, jak i zabiegowych (np. przeszczepy włosów).

Łysienie androgenowe - co to?

Łysienie androgenowe to przewlekła choroba dotykająca mieszki włosowe w okolicy czołowo-ciemieniowej. Na skutek zaburzenia, dochodzi do postępującej miniaturyzacji mieszków włosowych (stopniowego zmniejszania) i utraty zdolności do produkcji włosów.

Choroba może dotykać zarówno mężczyzn, jak i kobiety, jednak obraz kliniczny może się odrobinę różnić w zależności od płci. Pierwsze objawy łysienia androgenowego można zaobserwować już w 13. roku życia, jednak większość przypadków doświadcza utraty włosów w trzeciej dekadzie życia lub w trakcie menopauzy lub andropauzy.

Przyczyny łysienia androgenowego

Mówiąc o przyczynach łysienia androgenowego, najczęściej zaznacza się wieloczynnikowe podłoże schorzenia. Za jedną z głównych przyczyn uznaje się udział androgenów w patomechanizmie.

W przypadku mężczyzn kaskadę zaburzeń rozpoczyna przyłączenie się dihydrotestosteronu (DHT) do licznych receptorów androgenowych, znajdujących się w obrębie brodawki włosa, opuszki włosa oraz ścian mieszka włosowego. Dihydrotestosteron powstaje dzięki reakcji konwersji z testosteronu, katalizowanej przez enzym 5α-reduktaza typu 2.

U kobiet, aktywność powyżej wspomnianego enzymu jest znacznie niższa i równomiernie rozłożona na całej skórze owłosionej głowy. Jego rola w patogenezie łysienia androgenowego u kobiet stała się kontrowersyjna, gdy okazało się, że inhibitory enzymu są znacznie mniej skuteczne w leczeniu kobiet niż mężczyzn. Przyjmuje się hipotezę, że aromataza może odgrywać istotną rolę w patogenezie choroby - poprzez przekształcanie androgenów w estrogeny.

Do pozostałych potencjalnych przyczyn można zaliczyć:

• predyspozycje genetyczne- łysienie androgenowe jest uznawane za dziedziczną, wielogenową chorobę. W przypadku wystąpienia choroby u członków rodziny, zwiększa się szansa na pojawienie się łysienia androgenowego w następnych pokoleniach;
• łojotok skóry głowy - wpływa na nieprawidłowe funkcjonowanie mieszków włosowych;
• duże napięcie mięśni w obrębie skóry głowy.

Jak sprawdzić, czy mam łysienie androgenowe? Poradnik

Aby sprawdzić, czy problem łysienia androgenowego nas dotknął, warto zwrócić uwagę na kilka kwestii oraz skonsultować się z lekarzem, który postawi właściwą diagnozę i zaleci odpowiednie postępowanie.

1. Objawy takie jak cofająca się linia włosów w okolicach skroni (zakola), przerzedzenie włosów na czubku głowy czy w okolicach przedziałka (u kobiet) mogą naprowadzić nasze myślenie w kierunku tego schorzenia.
2. Łysienie androgenowe zwykle postępuje kilka lat i często jest uwarunkowane genetycznie - jeśli jakiś członek rodziny również zmaga się z problemem łysienia, prawdopodobieństwo wystąpienia jest większe.
3. Aby potwierdzić występowanie choroby można przeprowadzić badanie skóry głowy i włosów (np. trichoskopię) w celu oceny stanu mieszków włosowych. Charakterystyczną cechą łysienia androgenowego jest stopniowe miniaturyzowanie mieszków włosowych. W przypadku niepewnej diagnozy można zlecić także biopsję skóry głowy.

Jakie badania laboratoryjne wykonać?

W niektórych przypadkach niezbędne może się okazać wykonanie dodatkowych testów laboratoryjnych. Zalicza się do nich:

• poziom androgenów - w przypadku kobiet można zbadać poziom hormonów, takich jak testosteron i DHEA-S, głównie w celu wykluczenia takich przyczyn jak np. zespół policystycznych jajników (PCOS);
• kortyzol;
• badania w kierunku chorób tarczycy, niedoboru witamin, chorób autoimmunologicznych.

Skale używane do oceny zaawansowania łysienia androgenowego

W praktyce lekarskiej używane są również skale oceniające stopień zaawansowania choroby, dzięki czemu możliwe jest dobranie odpowiedniego leczenia:

• skala Hamiltona i Norwooda - przeznaczona dla mężczyzn;
• skala Ludwiga (3-stopniowa) i Sinclaira (5-stopniowa) - przeznaczona dla kobiet.

Łysienie androgenowe u kobiet

Łysienie androgenowe u kobiet to powszechna forma niebliznowaciejącego wypadania włosów, która zazwyczaj dotyka kobiety w dorosłym wieku, prowadząc do postępującej utraty włosów. Największe nasilenie choroby jest zauważalne w okolicy czołowo-ciemieniowej.

Wczesne rozpoznanie schorzenia u kobiet może stanowić wyzwanie ze względu na duża ilość i grubość włosów. Aby ujawnić pierwsze objawy łysienia androgenowego można wykonać trichoskopię – badanie wideodermoskopowe skóry owłosionej głowy, umożliwiające ocenę z rejestracją obrazu w powiększeniu 20–70-krotnym.

Kobiety często tłumaczą występowanie nadmiernego wypadania włosów stresem, sezonową utratą włosów czy przedłużającym się i szczególnie nasilonym łysieniem poporodowym. Normą jest dzienna utrata około 50–100 włosów, jednak wyraźne przerzedzenie włosów wymaga uwagi.

Przyczyny łysienia androgenowego u kobiet

Na pojawienie się łysienia androgenowego u kobiet mogą mieć wpływ zaburzenia hormonalne, takie jak zespół policystycznych jajników (PCOS), menopauza czy choroby tarczycy.

W jaki sposób leczy się łysienie androgenów u kobiet?

Celem prowadzonego leczenia jest zatrzymanie utraty włosów oraz poprawa gęstości włosów, do poziomu, który jest satysfakcjonujący dla pacjentki. To, w jaki sposób będzie przebiegało leczenie oraz jak długo będzie ono trwać, zależy w głównej mierze od indywidualnych predyspozycji.

W trakcie leczenia początkowego zaleca się stosowanie miejscowych preparatów zawierających minoksydyl. Do terapii minoksydylem zaleca się również dodanie spironolaktonu, który jest preferowanym doustnym lekiem antyandrogenowym ze względu na dostępne dane sugerujące korzyści jego stosowania. Octan cyproteronu to alternatywny doustny antyandrogen.

W przypadku niepowodzenia leczenia początkowego, terapia może obejmować dodanie zastrzyków z osocza bogatopłytkowego, terapię laserową o niskiej intensywności lub zastąpienie miejscowego minoksydylu doustnym minoksydylem. Innym dostępnym rozwiązaniem może być chirurgiczny przeszczep włosów.

Łysienie androgenowe u kobiet - zdjęcia

Łysienie androgenowe u mężczyzn

Łysienie androgenowe u mężczyzn to schorzenie, które się pojawia stosunkowo często po okresie dojrzewania. W patogenezie biorą udział m.in. czynniki genetyczne, hormonalne, które przyczyniają się do stopniowej miniaturyzacji mieszków włosowych. Kluczową substancją odpowiedzialną za wypadanie włosów jest dihydrotestosteron (DHT), pochodna testosteronu.

Dla mężczyzn charakterystycznym objawem jest cofająca się linia włosów w okolicach skroni (zakola) oraz przerzedzenie włosów na czubku głowy lub stopniowe zmniejszenie gęstości włosów w obszarze czołowo-ciemieniowym. Zmiany najczęściej nie dotyczą okolicy potylicznej. Aby ocenić stopień zaawansowania choroby, można się posłużyć 7-stopniową skalą Hamiltona-Norwooda.

Sugeruje się, że łysienie androgenowe u mężczyzn może być powiązane z innymi schorzeniami, takimi jak choroby układu sercowo-naczyniowego i rak prostaty. Psychologiczne skutki również nie zostają bez znaczenia - utrata włosów może obniżać poczucie własnej wartości, szczególnie u młodszych mężczyzn.

Łysienie androgenowe - zdjęcia

Łysienie androgenowe - leczenie

Dobranie odpowiedniego leczenia w przypadku łysienia androgenowego może zatrzymać utratę włosów oraz sprawić, że staną się one bardziej gęste. Rodzaj oraz zamierzone efekty terapii mogą się różnić ze względu na indywidualne warunki i predyspozycje.

Najlepsze efekty przynosi leczenie skojarzone polegające na stosowaniu preparatów o działaniu miejscowym oraz ogólnoustrojowym. Jako preparat to stosowania miejscowego zarejestrowany jest tylko minoksydyl, a do leczenia ogólnoustrojowego używa się finasteryd u mężczyzn i spironolakton u kobiet.

Leczenie łysienia androgenowego obejmuje stosowanie takich preparatów oraz metod jak:

• flutamid i octan cyproteronu;
• prostaglandyny;
• osocze bogatopłytkowe;
• mikronakłuwanie skóry głowy;
• niskoenergetyczny laser 655 nm;
• przeszczepianie włosów;
• suplementy diety i różne substancje stosowane miejscowo.

Najlepsza wcierka na łysienie androgenowe

W leczeniu łysienia androgenowego pomocne może się okazać używanie wcierek do skóry głowy. Zwykle najlepsze rezultaty przynoszą preparaty zawierające w swoim składzie minoksydyl (w 2 lub 5% stężeniu) i prednizolon.

Naturalne metody leczenia łysienia androgenowego

Istnieją domowe sposoby, które mogą wspomóc leczenie łysienia androgenowego. Mowa tutaj przede wszystkim o stosowaniu wcierek, które powinny zostać przepisane przez lekarza specjalistę, który dobierze odpowiedni preparat na podstawie wywiadu czy badania trichoskopowego.

Domowym sposobem na utratę włosów może być wcieranie w skórę głowy oleju rycynowego, który swoim działaniem pobudza mieszki włosowe oraz wzmacnia cebulki włosowe. Sam masaż może pomóc, poprawiając krążenie.

Odpowiednia dieta bogata w składniki mineralne, takie jak krzem, cynk, biotyna czy witamina B12 może wspomóc walkę z wypadaniem włosów. Zaleca się wcześniejszą konsultację z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania suplementów diety.

Łysienie androgenowe - leczenie ziołami

W przypadku łysienia androgenowego regularne stosowanie ziół, takich jak bocznia piłkowana, pokrzywa oraz palma sabalowa, może być pomocne. Zioła te zawierają liczne substancje, takie jak m.in. witaminy C, K, B2, B6, kwasy organiczne, flawonoidy, żelazo, siarka, wapń, sód, jod, potas i fosfor, dzięki czemu możliwe jest wzmocnienie włosów.

Preparaty zawierające zioła można stosować na liczne sposoby, zarówno zewnętrznie jak i wewnętrznie. Są one dostępne w postaci herbat, naparów, płukanek na włosy, wcierek, toników.

Przed rozpoczęciem stosowania, warto skonsultować się z lekarzem, ponieważ niektóre z ziół mogą wchodzić w interakcje i powodować wystąpienie działań niepożądanych.

Łysienie telogenowe a androgenowe - różnice, podobieństwa

Jednym z najczęściej różnicowanych z łysieniem androgenowym schorzeń jest łysienie telogenowe, które najczęściej charakteryzuje się gwałtownym przebiegiem, podczas którego dochodzi do utraty około 30% włosów z całej powierzchni skóry głowy.

Podstawową różnicą odróżniająca oba te schorzenia jest obszar powierzchni głowy, na którym dochodzi do wypadania włosów. Łysienie telogenowe prowadzi do równomiernego przerzedzenia włosów na całej powierzchni głowy, podczas gdy łysienie androgenowe najczęściej polega na cofaniu się linii włosów, powstawaniem zakoli i przerzedzeniem włosów na czubku głowy u mężczyzn oraz stopniowym poszerzaniem przedziałka u kobiet.

Przyczyny łysienia telegenowego i androgenowego

Łysienie telogenowe to wynik zaburzenia cyklu wzrostu włosa, które powoduje, że duża część włosów przechodzi nagle w fazę spoczynku (telogen). Łysienie telogenowe zwykle jest skutkiem nierozpoznanej i nieleczonej:

• nadczynności lub niedoczynności tarczycy,
• hiperprolaktynemii,
• ostrej choroby infekcyjnej przebiegającej z wysoką gorączką (np. zapalenia płuc, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zakażenia wirusowego o ciężkim przebiegu),
• niedokrwistości z niedoboru żelaza,
• nieprawidłowego odżywienia (z powodu przewlekłych zaburzeń wchłaniania lub innych chorób układu pokarmowego, jadłowstrętu psychicznego lub bulimii),
• ciężkiej choroby ogólnoustrojowej,
• wielogodzinnej operacji w znieczuleniu ogólnym czy stosowanych leków.

Łysienie androgenowe przede wszystkim jest powiązane z wrażliwością mieszków włosowych na androgeny, szczególnie dihydrotestosteron (DHT).

Podobieństwa łysienia telogenowego i androgenowego

W obu przypadkach, dochodzi do zauważalnego przerzedzenia włosów, co może znacząco wpływać na komfort psychiczny i samoocenę pacjenta. Diagnostyka powinna obejmować dokładny wywiad lekarski oraz badania, takie jak np. trichoskopia.

Łysienie androgenowe - jaki ICD-10?

W klasyfikacji ICD-10 łysienie androgenowe jest oznaczane kodem L64.

Przeszczep włosów a łysienie androgenowe

Chirurgiczne przeszczepienie włosów może przynieść korzystne kosmetyczne rezultaty u pacjentów zmagających się z łysieniem androgenowym. Dostępne metody przeszczepiania włosów to metoda FUT, FUE oraz DHI.

Przeszczep włosów polega na pobraniu zdrowych mieszków włosowych (najczęściej okolice potyliczne czy skroniowe) i umieszczeniu ich w strefie biorczej. Zabieg jest zazwyczaj wykonywany w znieczuleniu miejscowym. Efektywność zabiegu zwykle zależy od dostępnej ilości zdrowych mieszków włosowych w obszarze dawczym oraz stanu skóry w obszarze biorczym.

Przeszczepione włosy są odporne na działanie hormonu DHT, który jest odpowiedzialny za łysienie androgenowe, dzięki czemu efekty leczenia są trwałe.

Bibliografia