Konsultacja z E-receptą 49.99 zł już w 15 minut!

Zajad a opryszczka - różnice i podobieństwa. Jak leczyć?

Zajad a opryszczka, chociaż na pozór wyglądają podobnie, mają zupełnie inną etiologię i przebieg leczenia. Zajady w przeciwieństwie do opryszczki nie są zaraźliwe i ograniczają się wyłącznie do okolicy kącików ust. Opryszczce natomiast często towarzyszy swędzenie oraz ryzyko powikłań w przypadku nieprawidłowego leczenia i pielęgnacji.

Konsultacja telefoniczna
Omów swój problem medyczny z lekarzem i uzyskaj leczenie, e-receptę, E-zwolnienie.
Zajad a opryszczka   różnice i podobieństwa  Jak leczyć?
Autor: Redakcja Erecept.pl 09.10.2024

Czym są zajady i jakie są przyczyny ich powstawania?

Zajady to zapalenie kącików ust, które polega na tworzeniu bolesnych pęknięć oraz nadżerek. Najczęstszą przyczyną zajadów są infekcje bakteryjne (Staphylococcus aureus) lub infekcje grzybicze (Candida albicans).

e-Recepta Express

Do 1 godziny roboczej* Antykoncepcja stała, leki stałe, przedłużenie terapii w chorobach przewlekłych, leki na potencję.

Antykoncepcja awaryjna

Do 1 godziny roboczej* Tabletka 'po', tabletka dzień po, tabletka do 72h, pigułka po.

Co sprzyja powstawaniu zajadów?

Czynniki, które sprzyjają powstawaniu zajadów to:

  • nawykowe oblizywanie warg,

  • obniżona odporność,

  • jako skutek niewłaściwej diety powodującej niedobory witamin z grupy B, kwasu foliowego, żelaza,

  • drażnienie przez protezy dentystyczne (np. niedopasowana proteza) oraz aparaty ortodontyczne,

  • efekt niepożądany stosowania leków np. izotretynoiny,

  • zaburzenia wydzielania śliny,

  • oddychanie przez usta,

  • łojotokowe zapalenie skóry,

  • atopowe zapalenie skóry (AZS),

  • choroba Leśniowskiego-Crohna,

  • wrzodziejące zapalenie jelita grubego,

  • suchość skóry,

  • nieprawidłowa higiena jamy ustnej,

  • inne choroby ogólnoustrojowe np. zakażenie HIV, anoreksja.

Jak leczyć zajady?

Leczenie choroby powinno opierać się na wyeliminowaniu przyczyny zajadów oraz łagodzeniu objawów.

Maść z witaminami z grupy B

Najpopularniejszym wyrobem medycznym stosowanym w leczeniu zajadów są maści zawierające witaminy z grupy B(zwłaszcza B2). Wspierają one prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego oraz łagodzą stan zapalny.

Żele na zajady

W aptekach dostępne są również żele na zajady, które w odróżnieniu od preparatu w formie maści wchłaniają się szybciej. Częstym składnikiem żelów jest hydrolat oczarowy, który dodatkowo wykazuje działanie ściągające i zmniejsza zaczerwienienie.

Inne preparaty

Oprócz maści i żelów wymienionych powyżej, inne gotowe produkty to m.in. skoncentrowane serum z witaminami i ekstraktem z drożdży, który wspomaga regenerację skóry, czy maść z witaminą A przywracająca fizjologiczny płaszcz hydrolipidowy i redukująca uczucie pieczenia.

Aby wspomóc leczenie miejscowe zajadów, warto sięgnąć również po preparaty o działaniu ogólnoustrojowym np. suplementy bogate w żelazo, kompleksy witamin z grupy B, witaminę C oraz E.

Domowe sposoby na zajady

Jeśli zdecydujemy się leczyć zajady, używając domowych metod, można rozważyć miejscowe stosowanie produktów łatwo dostępnych i sięgnąć po:

  • czosnek - to naturalny antybiotyk o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym,

  • miód lub oliwa z oliwek - posiadają właściwości regeneracyjne i kojące,

  • rozkruszoną tabletkę z witaminą B2 - można połączyć z balsamem do ust,

  • olejek z drzewa herbacianego - wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe,

  • żel z aloesu - zapobiega namnażaniu się bakterii i łagodzi pieczenie skóry,

  • soda oczyszczona zmieszana z odrobiną wody,

  • maść cynkowa - przyśpiesza gojenie ran i jest dostępna w każdej aptece za niewielką kwotę,

  • rozkruszone i rozpuszczone drożdże - to bogate źródło witamin z grupy B, których niedobór przyczynia się do powstawania pęknięć.

Ile trwa leczenie zajadów?

Zmiany zapalne ustępują zwykle po około 2 tygodniach terapii.

Zajady – kiedy należy udać się do lekarza?

Jeśli zajady nawracają lub utrzymują się kilka miesięcy, wskazana jest konsultacja lekarska w celu ustalenia przyczyny zajadów. W niektórych przypadkach spadek odporności, będący czynnikiem wyzwalającym tworzenie zmian w kącikach ust, może mieć poważne podłoże immunologiczne o ogólnoustrojowym charakterze.

Dlaczego zajady powstają u małych dzieci?

Zajady powstają najczęściej u dzieci używających smoczków, które przy nieodpowiedniej higienie są idealnym miejscem dla rozwoju bakterii. Dodatkowym czynnikiem jest częste ssanie kciuka oraz branie do ust brudnych przedmiotów szczególnie częste w okresie ząbkowania.

Jak zapobiegać powstawaniu zajadów?

Aby zniwelować ryzyko wytworzenia zajadów, należy dbać o dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych i witamin. Odpowiednia dieta nie tylko chroni przed powstawaniem zmian w kącikach ust, ale również wzmacnia odporność organizmu, co jest szczególnie ważne w okresie jesienno-zimowym.

Jak odróżnić zajady od opryszczki?

W odróżnieniu od zajadów powodowanych przez bakterie i grzyby opryszczka powstaje na skutek zakażenia nawrotowego wirusem Herpes simplex. Pierwszym jej objawem jest napięcie i pieczenie skóry z nasilonym świądem. Po kilku dniach opryszczka wargowa przyjmuje postać pęcherzyków wypełnionych płynem surowiczym i w przeciwieństwie do zajadów występuje zazwyczaj jednostronnie.

Zarówno zajady, jak i opryszczka bardzo często są ze sobą mylone. Aby uniknąć pomyłki i powstania blizn na skutek nieprawidłowego leczenia w razie wątpliwości najlepiej skontaktować się z lekarzem.

Zobacz także: Opryszczka - przyczyny, objawy, leczenie

Jak leczyć opryszczkę?

Według badań około 90% osób dorosłych jest zakażonych wirusem opryszczki typu 1 (Herpes simplex virus-1, HSV-1), jednak tylko połowa z nich boryka się z nawrotową opryszczką wargową.

Do zakażenia dochodzi wyłącznie przez kontakt bezpośredni z innymi osobami zakażonymi, najczęściej przez ślinę, bezpośredni kontakt z błonami śluzowymi i skórą oraz z wydzieliną pęcherzykową np. podczas pocałunku, korzystania z jednego ręcznika, maszynki do golenia lub picia z tej samej butelki.

Czy da się wyleczyć opryszczkę?

Całkowite wyleczenie zakażenia wirusem HSV nie jest możliwe. Powodem tego jest fakt, że wirus przenika do neuronów czuciowych, gdzie pozostaje w stanie uśpienia i ulega reaktywacji w sprzyjających warunkach, szczególnie w czasie obniżonej odporności.

Leczenie HSV

W przypadku zmian o małym nasileniu zaleca się stosowanie miejscowe leków przeciwwirusowych, np. acyklowiru, oraz preparatów, które wysuszają i łagodzą objawy. Jeśli natomiast mamy do czynienia z cięższymi postaciami zakażeń należy sięgnąć po leki przeciwwirusowe o działaniu ogólnoustrojowym (np. acyklowir podawany doustnie lub dożylnie).

Należy pamiętać, że leki te hamują namnażanie wirusa, jednak nie eliminują wirusa w formie utajonej i nie zmniejszają ryzyka zakażenia osób w otoczeniu.

Niewłaściwa pielęgnacja i leczenie opryszczki może prowadzić do powikłań w postaci zakażeń rozsianych, rumienia wielopostaciowego oraz wtórnych wykwitów bakteryjnych i grzybiczych.

Bibliografia

  • Portal Mayo Clinic, [online] [dostęp 05.2024], dostępny online: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cold-sore/symptoms-causes/syc-20371017
  • Portal NHS UK, [online] [dostęp 05.2024], dostępny online: https://www.nhs.uk/conditions/cold-sores/
  • Portal American Academy of Dermatology Association, [online] [dostęp 05.2024], dostępny online: https://www.aad.org/public/diseases/a-z/cold-sores-treatment
  • Inni czytali również