Depresja z atakami agresji - jak wygląda i jak sobie z nią radzić?

Depresja z atakami agresji to poważne zaburzenie, które łączy objawy depresji z epizodami niekontrolowanej agresji. Osoby cierpiące na to schorzenie mogą doświadczać intensywnych wybuchów złości, które są trudne do opanowania i często nieadekwatne do sytuacji. Te napady agresji mogą być skierowane zarówno na otoczenie, jak i na samego siebie, co zwiększa ryzyko autoagresji lub prób samobójczych. W przypadku wystąpienia takich objawów, konieczne jest jak najszybsze zgłoszenie się po pomoc do specjalisty. 

Depresja z atakami agresji - jak wygląda i jak sobie z nią radzić? Podsumowanie

• Depresja z agresją: Zaburzenie to łączy objawy depresji z napadami niekontrolowanej agresji, które mogą być nieadekwatne do sytuacji.
• Objawy: Oprócz typowych objawów depresji, pacjenci mogą doświadczać intensywnych wybuchów złości, zarówno wobec innych, jak i siebie.
• Ryzyko: Występowanie agresji zwiększa ryzyko autoagresji i prób samobójczych.
• Leczenie: Wymaga pilnej interwencji specjalistycznej, najlepiej w formie terapii i farmakoterapii.

Czym jest depresja?

Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10), depresja jest uważana za zaburzenie afektywne, czyli związane z zaburzeniami nastroju.

Depresja może przyjmować różne postacie. Może wystąpić jako pojedynczy, jednorazowy epizod depresyjny lub jako choroba afektywna jednobiegunowa , inaczej nazywana nawracającymi zaburzeniami depresyjnymi, gdy osoba doświadcza wielu epizodów depresji w swoim życiu, z okresami bezobjawowymi pomiędzy nimi.

Jakie są objawy depresji?

Objawy depresji mogą być zróżnicowane i obejmować szeroki zakres dolegliwości zarówno psychicznych, jak i fizycznych. Jest to choroba, która wpływa na całą osobowość i codzienne funkcjonowanie. Oto główne objawy mogące wskazywać na depresję:

• obniżony nastrój - osoba cierpiąca na depresję może czuć się stale smutna, przygnębiona, lub doświadczać uczucia pustki. Często towarzyszą temu płaczliwość i brak zdolności do odczuwania radości nawet z zazwyczaj przyjemnych sytuacji;

• zmniejszone zainteresowanie lub przyjemność z działalności - może to objawiać się jako brak chęci do uczestnictwa w aktywnościach społecznych, hobby, a nawet codziennych czynnościach. Osoba może stracić zainteresowanie wszelkimi formami aktywności, które wcześniej dostarczały jej satysfakcji;

• zmiany w apetycie i wadze - niektóre osoby cierpiące na depresję doświadczają znacznego zwiększenia lub zmniejszenia apetytu, co może prowadzić do szybkiego przybierania na wadze lub jej utraty. Jest to często połączone z ogólną zmianą nawyków żywieniowych;

• problemy ze snem - zaburzenia snu mogą przyjmować różne formy, od bezsenności (trudności z zasypianiem lub utrzymaniem snu) po hipersomnię (nadmierną senność w ciągu dnia). Często mają także miejsce wybudzenia bardzo wcześnie rano, po czym pacjent nie może ponownie zapaść w sen;

• zmęczenie lub brak energii - osoby cierpiące na depresję często odczuwają chroniczne zmęczenie, które nie jest łagodzone przez odpoczynek lub sen. To zmęczenie może być tak paraliżujące, że utrudnia wykonanie najprostszych czynności;

• poczucie bezwartościowości lub nadmiernych wyrzutów sumienia - może obejmować negatywne myślenie o sobie, przekonanie o własnej nieadekwatności, a także nieuzasadnione poczucie winy, które jest nieproporcjonalne do rzeczywistej sytuacji;

• trudności z koncentracją - osoby cierpiące na depresję mogą mieć problem ze skupieniem uwagi, podejmowaniem decyzji czy pamięcią. Może to znacznie wpłynąć na wydajność w pracy lub w szkole;

• myśli samobójcze - jeden z najbardziej alarmujących objawów. Mogą to być myśli o śmierci, samookaleczeniu, rozważanie samobójstwa, czy nawet przygotowania do podjęcia próby samobójczej;

• spowolnienie psychoruchowe - stan, w którym chora osoba doświadcza widocznej redukcji w szybkości i sprawności ruchów ciała oraz procesów myślowych;

• fizyczne dolegliwości - często osoby cierpiące na depresję doświadczają różnych objawów somatycznych, takich jak bóle głowy, bóle mięśni, problemy z trawieniem, które nie mają oczywistej przyczyny medycznej i nie reagują na standardowe leczenie.

Jeśli Ty lub ktoś z Twojego otoczenia doświadcza tych objawów, ważne jest, aby szukać profesjonalnej pomocy. Depresja jest chorobą, która wymaga odpowiedniego leczenia, a wcześniejsza interwencja może znacząco poprawić rokowania.

Jakie są kryteria rozpoznania depresji?

Według klasyfikacji ICD-10, aby lekarz mógł postawić rozpoznanie epizodu depresyjnego, objawy choroby muszą utrzymywać się przez co najmniej dwa tygodnie oraz muszą być obecne minimum dwa z objawów podstawowych (osiowych) oraz przynajmniej dwa z objawów dodatkowych.

Objawy osiowe (podstawowe)

Przynajmniej dwa z poniższych trzech objawów muszą być obecne, aby rozpoznać epizod depresyjny:

• obniżony nastrój przez większość dnia, niemal każdego dnia;

• znaczne zmniejszenie zainteresowania lub przyjemności ze wszystkich lub prawie wszystkich aktywności;

• zmniejszona energia lub zwiększone zmęczenie.

Objawy dodatkowe

Ponadto, poza objawami podstawowymi, również minimum dwa z objawów dodatkowych muszą być obecne w celu stwierdzenia epizodu depresyjnego:

• zmniejszona pewność siebie oraz samoocena;

• bezzasadne poczucie winy lub bezwartościowości;

• myśli samobójcze;

• gorsza koncentracja;

• zmiana apetytu lub wagi;

• zaburzenia snu;

• spowolnienie psychoruchowe.

Czy zachowania agresywne także mogą być objawem depresji?

Tak, zachowania agresywne mogą być jednym z objawów depresji, choć nie są one tak powszechne jak inne symptomy, takie jak smutek, anhedonia czy brak energii. Depresja może wpływać na emocje i zachowania w różny sposób, a u niektórych osób może objawiać się w postaci złości, drażliwości lub agresji.

Warto jednak zaznaczyć, że nie każde agresywne zachowanie jest wynikiem depresji. Jeśli zauważasz u siebie lub u kogoś bliskiego zmiany w zachowaniu, w tym zwiększoną agresję, ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem lub psychologiem w celu dokładnej diagnozy i odpowiedniego leczenia.

U jakich osób napady złości mogą wskazywać na depresję?

Napady agresji czy zwiększona drażliwość mogą być głównymi objawami depresji szczególnie w dwóch bardzo ważnych grupach społecznych: jedną z nich są nastolatkowie oraz dzieci, a drugą - mężczyźni.

W taki sposób depresja może manifestować także się u osób z zaburzeniami osobowości typu borderline oraz u pacjentów ze specyficznym typem depresji - depresją agitowaną.

Bardzo ważnym jest mieć świadomość, że depresja może mieć różne oblicza, aby czasem spojrzeć głębiej oraz zastanowić się, czy za przykrywką wybuchów złości naszego dziecka czy partnera nie kryje się niezdiagnozowana choroba psychiczna.

Depresja u dzieci i nastolatków

Badania wskazują, że w obecnych czasach na depresję cierpi coraz więcej dzieci i nastolatków. U młodszych osób jednak depresja często manifestuje się przez drażliwość i złość, a nie przez typowy dla dorosłych obniżony nastrój.

Dzieci i nastolatkowie mogą mieć trudności z wyrażaniem swoich uczuć, więc złość, agresja i gniew skierowane często w stronę ich rodziców, mogą być ich sposobem na radzenie sobie z depresyjnymi uczuciami.

Depresja u mężczyzn

Statystycznie rzecz biorąc, mężczyźni częściej niż kobiety pod wpływem depresji wykazują agresywne zachowania, gniew i drażliwość.

Mężczyźni, gdy mają do czynienia z przewlekłym stresem czy silnymi emocjami, takimi jak smutek, często nie są w stanie wyrazić tego, co czują, nie chcą o tym rozmawiać, często przez z góry narzucone społeczne normy, których czują potrzebę się trzymać. Konsekwencją takiego zjawiska jest tłumienie emocji, których nagromadzenie następnie może objawiać się atakami złości.

Depresja u osób z zaburzeniami osobowości typu borderline

Depresja u osób z zaburzeniem osobowości typu borderline może mieć unikalne cechy i wyzwania związane z jej leczeniem. Zaburzenie osobowości typu borderline charakteryzuje się niestabilnością w zakresie emocji, tożsamości, relacji międzyludzkich i zachowania. W przypadku tego zaburzenia osobowości, depresja również może przejawiać się w postaci wzmożonej złości i agresji.

Czym jest depresja agitowana?

Depresja agitowana, znana również jako depresja z pobudzeniem czy depresja lękowa, to szczególna forma depresji, w której objawy typowe dla depresji, takie jak obniżony nastrój i utrata zainteresowania, współistnieją z wyraźnym pobudzeniem psychoruchowym.

Charakteryzuje się ona kombinacją emocjonalnego bólu i fizycznego niepokoju, co odróżnia ją od klasycznej postaci depresji, gdzie dominują spowolnienie psychoruchowe i apatia.

Główne cechy depresji agitowanej obejmują:

• pobudzenie psychomotoryczne - osoba wykazuje nadmierną ruchliwość, nie może usiedzieć w miejscu, może mieć tendencję do nieustannego chodzenia w tę i z powrotem;

• nadmierna drażliwość - może dochodzić do szybkich zmian nastrojów, wybuchów złości, nadmiernego irytowania się z powodu drobnych rzeczy;

• niepokój i lęk - utrzymujące się uczucie niepokoju, często w połączeniu z lękiem i napięciem;

• bezsenność - problemy ze snem, często w postaci trudności z zasypianiem lub częstym budzeniem się w nocy;

• mentalne napięcie - osoba może doświadczać uczucia ciągłego napięcia, trudności z koncentracją, a także szybkiego ciągu myśli;

• myśli i mówienie o śmierci lub samobójstwie - w niektórych przypadkach mogą wystąpić myśli samobójcze lub mówienie o śmierci, co jest szczególnie niebezpieczne ze względu na obecność pobudzenia.

Depresja agitowana wymaga dokładnej diagnozy i odpowiedniego leczenia, ponieważ stan ten może zwiększać ryzyko zachowań samobójczych. Leczenie zazwyczaj obejmuje farmakoterapię oraz terapie psychoterapeutyczne. Do leków najczęściej stosowanych w leczeniu depresji lękowej należą między innymi mirtazapina i trazodon.

Jeśli podejrzewasz u siebie lub u kogoś bliskiego depresję agitowaną, ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.

Jak leczy się depresję z atakami agresji?

Leczenie każdego rodzaju depresji, także tej z atakami agresji, polega przede wszystkim na włączeniu leków przeciwdepresyjnych. Najlepsze rezultaty widzimy wtedy, gdy farmakoterapia jest połączona także z psychoterapią.

Farmakoterapia depresji

Najczęściej stosowane są inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny (SNRI) oraz trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TLPD). Leki te regulują poziomy neurotransmiterów w mózgu, co może pomóc poprawić nastrój i zmniejszyć inne objawy depresji.

Ważne jest, aby pamiętać, że działanie antydepresantów zwykle staje się zauważalne po kilku tygodniach regularnego stosowania. Warto także wziąć pod uwagę, że na początku terapii samopoczucie pacjenta może wręcz ulec pogorszeniu - nie należy wtedy odstawiać tabletek, gdyż jest to normalna reakcja.

Kto może wypisać receptę na leki przeciwdepresyjne?

Leki antydepresyjne dostępne są na receptę, którą może wypisać każdy lekarz. Dlatego też, jeżeli odczuwasz objawy depresji, warto udać się do psychiatry, ale nie tylko - jeżeli do specjalisty są długie kolejki, możesz także zgłosić się ze swoimi objawami do lekarza pierwszego kontaktu w przychodni lub umówić się na konsultację medyczną online z receptą online.

Co zrobić, jeżeli podejrzewasz, że masz depresję?

Jeśli podejrzewasz u siebie depresję, skontaktuj się z lekarzem. Na wizytę u psychiatry nie potrzebujesz skierowania. Możesz skorzystać też z pomocy dostępnej przez telefon:

• Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji (środa, czwartek 17:00-19:00) tel. 22 594 91 00, koszt zgodnie ze stawką operatora,

• Telefon zaufania dla osób dorosłych w kryzysie emocjonalnym (poniedziałek-piątek, 14:00-22:00) tel. 116 123, bezpłatny,

• Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży (czynny 24 h) tel. 116 111.

Bibliografia

Inni czytali również

13.09.2024

Leki przeciwdepresyjne na bezsenność? Rola antydepresantów w leczeniu bezsenności

Czytaj wpis

22.10.2024

Trittico CR - recepta online i eKonsultacja: opinie, cena, dawkowanie, przeciwwskazania

Czytaj wpis

07.08.2024

Escitalopram Actavis - Recepta online - e-Recepta z konsultacją | cena, dawkowanie, przeciwwskazania

Czytaj wpis

28.10.2024

Leki na depresję na receptę i bez recepty. Poradnik 2024

Czytaj wpis